Categorie: Globalisering & internationale expansie Leestijd: 8 minuten
En waarom internationale expansie een rendabele strategie blijft in tijden van wereldwijde economische onrust
De Eerste Wereldoorlog begon met zwaarden en paarden en eindigde met vliegtuigen boven de slagvelden. Wij weten allang dat oorlogstijd innovatie versnelt. Dat geldt ook voor andere wereldwijde crises.
Corona heeft ons mondiale systeem gebroken en stelt daarbij onze gezondheidssystemen, infrastructuur, gemeenschapsgevoel en vele andere factoren zwaar op de proef. Maar ook deze beproeving is een voedingsbodem voor nieuwe doorbraken, die blijvend impact hebben op onze toekomst.
In deze blog ga ik dieper in op de vraag hoe bedrijven, en startups in het bijzonder, nu kunnen inspelen op hun internationale groeipotentieel en daarvoor niet perse een buitenlandse entiteit hoeven te vestigen. Hoe dit scheelt in kosten, maar ook in tijd. Hoe internationale expansie je bedrijf kansrijk kan positioneren voor het post-COVID-19-bedrijfslandschap. En over hoe met name startups zowel de regionale als de mondiale economie verder kunnen stimuleren in de aanloop van het ‘nieuwe normaal’.
Een paar economische cijfers
We zien allemaal dat de COVID-19-pandemie enorme economische onrust veroorzaakt. Een aantal van ’s werelds grootste economieën – de Europese Unie, de Verenigde Staten, Japan en Canada – zijn het zwaarst getroffen: het Internationaal Monetair Fonds (IMF) voorspelt, dat het BBP in 2020 met 5,2 tot 9,1% zal krimpen. Over de hele wereld voorspelt het IMF, dat de geavanceerde economieën een krimp van 6,1% zullen meemaken – iets meer dan 2 keer zoveel als de wereldwijde krimp van -3%. Dit laatste wordt voor Nederland gestaafd door het CPB.
Ondanks de wereldwijde economische tegenspoed moeten bedrijven waakzaam blijven en plannen maken voor een post-COVID-19-wereld. Hoewel geen enkele markt zich kan onttrekken aan de rimpeleffecten van COVID-19, zullen sommige markten minder snel bezwijken. Bedrijven die inspelen op hun internationale groeipotentieel hebben nu behoefte aan een flexibele, wendbare oplossing die zowel hun bottom line als hun positie op de korte of lange termijn versterkt. We zien nu al dat veel bedrijven, met name startups, de slagkracht hebben om snel oplossingen te vinden voor de crisis (en daarna). Waarom juist startups wereldwijd hierin vaker slagen en hoe juist zij zich kunnen inzetten in coronatijd, lees je in deze blog.
Starten vanuit de problematiek
“It’s the end of the world as we know it” – R.E.M.
Als je het nieuws van vandaag in het begin van dit jaar had gelezen, zou je het waarschijnlijk niet geloofd hebben. Inmiddels weten we dat we onvoldoende voorbereid waren op de vele problemen die we vandaag moeten oplossen. We zagen tekorten aan medische voorzieningen en gezondheidsbenodigdheden. Tekorten in onze toeleveringsketen voor basisbehoeften wereldwijd. Een onvoldoende uitgeruste netwerkinfrastructuur. Verslechtering van de geestelijke gezondheid en eenzaamheid door sociale isolatie. Financiële instabiliteit, schaarste en mensen op de grens van uithongering, beginnend bij de meest kwetsbare groepen in de samenleving. Dit is slechts een kleine greep uit de groeiende lijst van problemen, die voortkomen uit de coronacrisis.
Waar sommige problemen om voorlopige oplossingen vragen, zullen andere onze manier van leven wellicht voorgoed veranderen (bijv. werk op afstand en online onderwijs). In China, waar ze op 7 april de eerste dag zonder COVID-19-gerelateerde sterfgevallen hebben gehad, gaat het nu al om ‘het nieuwe normaal’ en met een dreigende volgende uitbraak weten we dat op elk moment maatregelen weer versterkt kunnen worden.
Er is geen weg terug naar ‘hoe het was.’ Vanaf nu gaat het over het nieuwe normale leven. Problemen vragen om een onmiddellijke en snelle reactie. En dat is bij uitstek terrein voor startups.
Startups wereldwijd staan op om de rest van de wereld te helpen
Volgens onderzoek van Startup Genome heeft 96% van de ondervraagde startups wereldwijd aangegeven te blijven werken tijdens de crisis, zelfs als er sprake is van grote disruptie. Startups bevinden zich ‘in een unieke positie, waarbij ze zelfs in lockdownscenario’s kunnen blijven werken.’ Deze conclusie sluit aan bij de historische analyse van de vorige crisis, waarin bleek dat kleinere bedrijven beter op veranderingen in kunnen spelen dan grotere bedrijven. Door de leanstructuur en de wendbaarheid van de meeste startups kunnen zij al vroeg en soepel in de kosten snijden, zoals in kosten voor resources als personeel, gebouwen en het machinepark. Speciale startupleningen en investeringen bieden vaak meer flexibiliteit dan bij bijvoorbeeld scaleups. Dit maakt startups wendbaar en zij passen zich dan ook sneller en beter aan. Zo werken de meeste startups na een paar kleine veranderingen gewoon door.
Hoewel veel startups over de hele wereld hun inspanningen opvoeren om talloze COVID-19-gerelateerde problemen op te lossen – van gezondheidgerelateerde problemen (diagnose, preventie, behandeling) tot de gevolgen van sociaal isolement (werk op afstand, toeleveringsketen en logistiek, geestelijke gezondheid) – is het nog te vroeg om voorbeelden te noemen van projecten, die aantoonbaar baanbrekend zijn in dit proces. Wat we wel weten, is dat het inschakelen van startups in een snelle aanpak van cruciaal belang is.
Ja, ook startups hebben het moeilijk.
De focus voor starters ligt op besparing, omdat de meeste uitgaven gericht zijn op de kosten die verband houden met COVID-19. Bijna de helft van alle startups wereldwijd zal binnen 3 maanden failliet gaan door corona, geven onderzoekspartijen als Startup Genome aan. Het is niet ongebruikelijk dat veel jonge starters maar een 3 maanden financiële reserve hebben. Voor de crisis was dat zo’n 29 procent. Dat aantal is door Covid-19 nu opgelopen naar 41 procent. De jonge ondernemingen hebben vooral te maken met het intrekken of vertragen van eerder toegezegde financieringen. Slechts in 28 procent van de gevallen verliep de financiering normaal of kreeg de startup wel de toegezegde middelen sinds de coronacrisis. Bijna tweevijfde van de startups verwacht geen financiële hulp in deze crisis. Terwijl dat juist is wat ze nodig hebben om de wereldwijde economie een boost gegeven.
Het succes van een startup hangt niet alleen af van de mate van innovatie, maar ook van de snelheid waarmee deze zich ontwikkelt, met name voor oprichters die de felbegeerde unicornstatus nastreven. In de huidige tijd willen we snelle oplossingen en onmiddellijke reactie. Steeds vaker gaan bedrijven over tot internationale expansie in vroege stadia van de bedrijfscyclus om nieuwe klanten en markten aan te boren, toegang te krijgen tot leveranciers, binnenlandse klanten met wereldwijde activiteiten beter te bedienen, kostenbesparingen te realiseren en dergelijke. De toegang tot kennis en onderzoek op de buitenlandse markten is ook een grote drijfveer. Gemeenschappelijke ontwikkeling en het delen van kennis en resources kan tot snelle en grote doorbraken leiden.
Innovatiedrang en uitdagingen omzetten in mondiale kansen
Globalisering van innovatie neem toe. Daarbij ontstaan bloeiende innovatie-economieën in steden als Beijing, Londen en Bangalore. Starters beseffen hoe belangrijk het is om nieuwe markten aan te boren . En de meest succesvolle zetten de juiste strategieën en structuren neer om de internationale groei te ondersteunen, lang voordat het zover is. De voornaamste drijfveren voor internationale uitbreiding blijven de toegang tot nieuwe klanten en markten, gevolgd door de toegang tot leveranciers en materialen. Inzicht in de uitdagingen en kansen in het buitenland helpt bedrijfsleiders om de groei en de schaalgrootte die ze zoeken aan te grijpen.
Van geopolitieke en economische onzekerheden tot kosten en de complexiteit, uitbreiding naar een nieuwe markt vraagt om een goede voorbereiding. Slimme starters met een groeimentaliteit zullen in een vroeg stadium van de levenscyclus van het bedrijf al nadenken over internationale expansie, bijvoorbeeld bij het opstellen van businessplannen.
Ondernemersgeest inspireert startups tot grensverleggende stappen, maar internationale groei is niet zonder uitdagingen. Het is cruciaal dat startups hun internationale uitbreidingen structureren met solide, onderliggende blauwdrukken, zodat ze een berekende koers voor succes kunnen varen door internationale uitdagingen aan te pakken met strategische, flexibele oplossingen, data-gedreven inzichten en een sterk marktperspectief, voordat ze zelfs maar een voet buiten de landsgrenzen zetten.
Risicokapitaalfondsen ruiken nieuwe kansen voor startups in de post-coronawereld, omdat de wereldwijde crisis de gewoontes van de consument verandert. Het rampzalige coronavirus, dat samenlevingen reset en een verandering in menselijke moraal en gewoonten teweegbrengt, werkt als een venster naar nieuwe oplossingen en diensten. Bedrijven, die al bestonden voor de uitbraak van COVID-19, kunnen verandering verwachten in de manier, waarop markten en klanten hun technologische oplossingen in een post-coronawereld waarderen en toepassen. Dankzij de nieuwe groeigebieden en mondiale kansen staan investeerders in startende ondernemingen klaar om in deze bedrijven te investeren. Met name de risicokapitaalfondsen voor startups verwachten dat een aantal initiatieven, die door COVID-19 zijn gestart, veel op zullen brengen in het post-coronatijdperk.
De belangrijkste maatregelen die startups kunnen helpen zijn overheidssteun om de bedrijfsliquiditeit te behouden, maatregelen die internationale investeringen stimuleren, steun voor werknemers zoals loonmaatregelen en leningen. In Europa schieten zowel nationale overheden als de Europese Unie te hulp. Zo wil de Duitse regering startups die in de problemen komen door de coronacrisis helpen met een fonds van 2 miljard euro. “Onze economie leeft van het feit dat er altijd nieuwe ideeën en bedrijven worden gecreëerd,” zei Minister van Financiën Olaf Scholz.
In de volgende alinea’s noem ik een aantal voorbeelden van regionale gemeenschapsinitiatieven – van particuliere tot publieke projecten – die de activiteiten in de strijd tegen COVID-19 coördineren en startups bij elkaar brengen om zo lokale starters te ondersteunen bij het ontwikkelen van wereldwijde oplossingen.
De opbouw van startup community’s voor een snelle aanpak
Overal zie je nieuwe startup community’s ontstaan. Nieuwe groepen die zich richten op specifieke verticals. In innovatieve samenwerkingsprojecten worden snel resultaten geboekt. Vanuit de uitbarsting van ideeën en de dringende behoefte aan snelle oplossingen in de huidige, onzekere context ontstonden er al snel netwerken en directories ter bevordering van samenwerking en het contact tussen de snel opkomende initiatieven. Starters worden samengebracht om de strijd aan te binden tegen COVID-19. En initiatieven zijn opgezet om lokale starters te helpen bij het ontwikkelen van oplossingen.
In India biedt de website Startups vs COVID-19, een repository van resources voor Indiase starters, die door COVID-19 gecreëerde uitdagingen oplossen. Op de website vind je een breed overzicht van oplossingen, van financieringsmogelijkheden, verschillende ontwikkelprojecten en challenges tot een groeiende lijst van startups, gerangschikt naar locatie, categorie van ondersteuning, aandachtsgebied en staat van ontwikkeling.
In Israël werd een soortgelijke oplossing geïmplementeerd in de bestaande website van Startup Nation Central, waarbij een COVID-19-sectie werd toegevoegd aan hun bestaande website in de vorm van een ‘coronavirustag.’ Hierdoor werd de directory uitgebreid met meer dan honderd op technologie gebaseerde bedrijven die oplossingen voor de crisis in de gezondheidszorg aanbieden.
In Brazilië werd een tweelinginitiatief opgezet onder de hashtag #startupsvscovid19: een uitgebreide startup-directorywebsite ontstond als reactie op een whatsappgroep onder dezelfde naam (aangestuurd door de Braziliaanse Vereniging van Startups en lokale gemeenschappen verzameld door GoNew.co.) Dit initiatief krijgt inmiddels steun van het Ministerie van Economie van Brazilië, die op een COVID-19-gerichte demodag luisterde naar 10 startups, die grensverleggende oplossingen voor deze crisis brachten.
Verder vonden verschillende hackathons plaats om nieuwe oplossingen te vinden voor ontstane, onverwachte problemen. Duitsland organiseerde een recordhackathon onder leiding van een consortium van lokale gemeenschappen met bijna 43.000 deelnemers.
Hello Tomorrow heeft een lijst opgesteld met wereldwijd toonaangevende startups, die belangrijke problemen in de Deep Tech sector oplossen. Op deze lijst vind je ook Nederlandse startups zoals Be Sure Healthcare, ECG-Excellence en Omni, die nog steeds actief werken aan de ontwikkeling van supportsystems voor patiënten en biosensors voor de detectie van antilichaam-antigeenreacties.
Zoals Josh Lerner in zijn boek Boulevard of Broken Dreams stelt: ‘Kleine bedrijven hebben de belangrijkste gentechnologietechnieken of internetprotocollen niet uitgevonden. De technieken zijn met overheidsgeld ontwikkeld in academische instellingen en onderzoekslaboratoria. Het waren echter de kleine nieuwkomers, die de commerciële mogelijkheden als eerste aangrepen.’
Kortom, een ecosysteembrede samenwerking is nodig voor een snelle aanpak van COVID-19. En wereldwijde expansie blijft een rendabele strategie, ook tijdens economische neergang. Startups zijn uniek uitgerust om snelle oplossingen voor de nieuwe wereldvraagstukken op te leveren.
Welke markt biedt de veiligste internationale uitbreidingsmogelijkheid?
Dat hangt af van je bedrijfsdoelstellingen. Volgens de economische prognoses van het IMF van april 2020 zullen de meest geavanceerde economieën ter wereld met 4,6 procent krimpen. De opkomende en zich ontwikkelende economieën met 1 procent. Sommige opkomende Aziatische markten zullen desondanks groei zien, al is die naar beneden bijgesteld tot een relatief bescheiden niveau.
China, de op een na grootste economie met de grootste bevolking ter wereld, blijft volgens het IMF op schema om in 2020 alle andere landen te overschaduwen wat betreft economische groei met 6,1 procent. De COVID-19-pandemie heeft die groei wel afgeremd en het cijfer voor dit moment bijgesteld tot 1,2%, waardoor India een hogere BBP-groei van 1,9% heeft. De groei van andere opkomende en zich ontwikkelende Aziatische landen bedraagt 1,0%.
Net als bij de verspreiding van COVID-19 zijn de economische gevolgen van de pandemie op lange termijn nog niet duidelijk: de financiële gevolgen zullen zich tot 2021 uitstrekken, hoewel het IMF hoopt op een forse groei in de geavanceerde en opkomende markten.
Zelfs in economische onzekerheid is India misschien wel een van de meest veelbelovende markten voor internationale groei post-coronavirus. Vóór de COVID-19-pandemie was 40% van de Amerikaanse en Britse technologiebedrijven het erover eens, dat India het beste technische talent bood voor hun internationale uitbreiding. En 35% identificeerde het als de beste markt voor hun totale wereldwijde groei, aldus het 2020 State of Global Expansion-rapport: Technology Industry.
Hoewel Azië de economische storm van COVID-19 wellicht beter zal doorstaan dan andere regio’s, laten de Europese prognoses voor 2021 een opleving zien: Duitsland, Italië en Frankrijk zouden in 2021 een BBP-groei van respectievelijk 5,2%, 4,8% en 4,5% kunnen zien. Voor Amerikaanse en Britse tech executives is Europa top of mind voor hun wereldwijde groei. 41% van hen erkent Europa als de meest veelbelovende regio voor groei, terwijl 30% de regio aanduidt als een rijke tech talentpool.
Ook als de verwachting van groei en talent in deze markten standhoudt, dan nog moeten bedrijven anticiperen op onverwachte COVID-19-gerelateerde financiële en operationele uitdagingen in elke markt. Hindernissen blijven bestaan, ook voor de beste wereldwijde uitbreidingsscenario’s. En COVID-19 vormt een ongekende economische en operationele hindernis, waardoor elke uitbreiding gepaard gaat met de nodige onzekerheden. Desondanks zijn er voor bedrijven nog steeds flexibele en kosteneffectieve oplossingen die de financiële en operationele risico’s in vrijwel alle markten beperken.
Oprichting van buitenlandse entiteiten leiden tot inflexibiliteit
Reisverboden hebben bijna alle internationale reizen gestopt, en we zien, nu de restricties losser worden, dat internationaal reizen nog niet zo vlug terug zal zijn op het oude niveau. Maar dat betekent niet dat daarmee ook de groeikansen voor bedrijven zijn afgenomen. Bedrijven zijn wel voorzichtig in hun wereldwijde expansiestrategie. Tot voor kort was de oprichting van een entiteit de belangrijkste stap in de richting van internationale uitbreiding. Het gaat echter gepaard met aanzienlijke kosten, beperkingen en mogelijk langdradige reglementaire kopzorgen. Die factoren veroorzaken onder normale omstandigheden al stress. Maar met de impact van COVID-19 hebben bedrijven nu minder middelen om te investeren, waardoor zij mogelijk verlies lijden als de omstandigheden op de doelmarkt ongunstig worden.
Concreet betekent dit, dat minder bedrijven in de kosten voor de oprichting van een entiteit willen investeren, laat staan de jaarlijkse onderhoudskosten – als India, Duitsland of andere markten niet aan de gewenste groeidoelstellingen voldoen. Als een bedrijf om welke reden dan ook uit een markt moet stappen, krijgt het te maken met de kosten voor het afbouwen van de entiteit (vaak 3 keer de initiële investering) en met de duur van het ontbindingsproces, dat maanden of jaren in beslag neemt.
Gedurende de tijd die nodig is om een entiteit op te richten, zullen bedrijven ook rekening moeten houden met alternatieve kansen. Tijdens hun initiële oprichting, die gemiddeld 4 maanden duurt, besteden bedrijven nog steeds energie en financiële middelen aan andere projecten in eigen land of op andere markten. Als een bedrijf kansen ziet op meerdere markten, kan de oprichting van een entiteit op slechts een van die markten leiden tot beperkingen of een drastische vermindering van de middelen op beide markten.
Er is echter een alternatief om toch over de grens te ondernemen met minder risico en meer flexibiliteit en wendbaarheid indien nodig.
Flexibel met agile oplossingen voor internationale uitbreidingsprojecten
Bedrijven kunnen inspelen op internationale kansen zonder hun binnenlandse locatie te verlaten – of een dure buitenlandse entiteit op te richten. Vestiging van een entiteit kan beperkend werken op de flexibiliteit van bedrijven in binnen- en buitenland. Omgekeerd bieden oplossingen van bijvoorbeeld internationale PEO’s (professionele werkgeversorganisaties) bedrijven de flexibiliteit, die ze nodig hebben om zich snel aan te passen aan veranderingen op de markt. Een belangrijke overweging in het licht van de onvoorspelbaarheid van COVID-19.
Je kunt tegenwoordig de markt bewerken en bedienen vanuit de meeste uithoeken in de wereld.
Als bedrijven ervoor kiezen om fysiek aanwezig te zijn in nieuwe gebieden, kunnen binnen een paar dagen tijd gebouwen, faciliteiten, mensen en andere resources ingehuurd worden via een lokale organisatie, bijvoorbeeld een PEO, waar ook je personeel op basis van pay-rolling aan jou beschikbaar is. Zo worden zij met dezelfde snelheid op hun nieuwe markt actief. Deze versnelde time-to-market neemt de kosten van gemiste kansen nagenoeg volledig weg en zorgt ervoor, dat bedrijven 90% sneller operationeel zijn in vergelijking met scenario’s met de vestiging van een entiteit. Omdat bedrijven geen permanente aanwezigheid opzetten, kunnen ze net zo snel en probleemloos elke markt verlaten als dat ze zich op de markt begaven. Deze flexibiliteit maakt het mogelijk voor bedrijven om een markt te testen, voordat bijvoorbeeld medewerkers in dienst worden genomen of meer tijd wordt geïnvesteerd. Tegelijkertijd kunnen ze de mogelijkheden op andere markten verkennen of middelen toewijzen aan binnenlandse activiteiten. Zonder dat ze meer tijd of geld hoeven te investeren, kunnen bedrijven andere markten betreden en zo nodig hun activiteiten op de eerste internationale markt stopzetten.
Ga met een ervaren partner aan de slag om internationaal uit te breiden
Internationale groei brengt een aantal voordelen en uitdagingen met zich mee. Maar naarmate de COVID-19-pandemie en de dreiging van nieuwe uitbraken in de nabije toekomst voortduurt, worden de risico’s voor bedrijven groter. Boon 4 Business helpt je bij het opzetten van een project of programma, dat gericht is op het verkennen en realiseren van je internationale uitbreiding. Daarbij zoeken en inbedden we oplossingen, die deze risico’s beperken en je bedrijf de flexibiliteit geven om internationale groeikansen met vertrouwen aan te grijpen.
Ondernemingen zoals die van jou kunnen ook nu profiteren van tijdelijke kansen, kortetermijnprojecten of de eerste stap zetten naar een langdurige vertegenwoordiging in het buitenland.
Wil je weten hoe Boon 4 Business jouw bedrijf kan helpen bij de diversificatie van de inkomstenstromen uit meerdere markten tijdens en na de economische onzekerheid van COVID-19? Laten we erover sparren!